سرنخ های کالبدی مسکن در برچسب‌زنی سطح اجتماعی- اقتصادی ساکنان

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل کالبدی موثر در برچسب‌زنی اجتماعی-اقتصادی به ساکنان از دیدگاه دو گروه کاربر و طراح انجام شد. جهت حصول این اهداف مجموعه‌ای از عوامل کالبدی موجود در منابع را با استفاده از روش سیستماتیک داده بنیاد شناسایی و در قالب پرسشنامه فاکتورهای کالبدی مسکن تدوین شد و در اختیار 2 گروه افراد شامل 247 نفر کاربر با نمونه‌گیری تصادفی و 103 نفر متخصص حوزه معماری با نمونه‌گیری گلوله برفی قرار داده و نظرسنجی انجام شد. شناسایی فاکتورهای موثر با محاسبه میانگین نمره کسب شده برای هر دسته (به عنوان نقطه برش) و حذف فاکتورهای با نمره کمتر از حد تعیین شده انجام شده و از طریق تحلیل عاملی اکتشافی در ۶ گروه دسته بندی شدند. به منظور بررسی تفاوت دیدگاه دو گروه پاسخگو، آزمون تی مستقل مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد دیدگاه دو گروه در خصوص فاکتورهای موقعیت مکانی، سایت و بعد داخلی مسکن واجد تفاوت معنادار یافت شده است در خصوص دو فاکتور ساختمان و واحد مسکونی تفاوت معناداری را نشان نمی‌دهد. همچنین مشاهده شد که کاربران فاکتورهای بعد داخلی را مهمترین عامل در تشخیص سطح اجتماعی-اقتصادی ساکنان دانسته‌اند اما طراحان مجموعه عوامل موقعیت مکانی را به عنوان موثرترین دسته اعلام کرده‌اند. لذا لازم است طراحان با توجه به نظرات کاربران و استفاده هدفمند از عناصر و فاکتورهای در سطح عرف اقدام به طراحی نمایند؛ این فرآیند با انتقال معانی مورد پذیرش جامعه موجب کاهش القای برچسب زنی منفی به مسکن اقشار کم درآمد منجر خواهد شد.